Kiedy w szkockich górach zabrakło białej prawdziwej zimy, postanowiliśmy pojechać na weekend nad morze. Wybraliśmy północną część wybrzeża Fife, która słynie z bajkowych nadmorskich wiosek, malowniczych portów i kolorowych łodzi. Wybrzeże Fife ma bogate dziedzictwo i tradycje rybackie, wspaniałe plaże i długodystansowy szlak spacerowy Fife Coastal Path. To nasza druga wizyta w tej części Szkocji i tym razem skupiliśmy się na eksploracji wybrzeża East Nouk, ponownie odwiedziliśmy St. Andrews oraz odkryliśmy niezwykle piękne miejsce jakim jest Tentsmuir National Nature Reserve. Z tej naszej dwudniowej wycieczki powstał całkiem zgrabny plan podróży, który możesz „skopiować żywcem” lub jedynie zainspirować się i stworzyć swój własny pomysł na odkrywanie wybrzeża Fife. To co, zwiedzasz z nami? 😉

Wybrzeże Fife – mapa i plan naszej podróży:

Sobota:

• Elie
• St Monans (kościół St Monans + ruiny Newark Castle)
• Anstruhter
• Crail
• Kingsbarn Distillery
• St. Andrews

Niedziela:

• St Andrews (ruiny St. Andrew Castle + St. Andrews Cathedral)
• Tentsmuir Forest
• bonus: Warkworth beach

Naszą podróż zaplanowaliśmy na dwa dni. Dojazd (a potem powrót) z Yorkshire zabrał nam niestety sporo czasu (ok. 5h jazdy) więc nie udało się nam zobaczyć wszystkich ciekawych miejsc w tym rejonie. Niemniej jednak wspomnimy o kilku w tym wpisie, a Ty możesz je dowolnie dodać do naszego planu podróży w zależności od tego jakim czasem dysponujesz. Nadmorskie wioski i miasteczka począwszy od Elie a skończywszy na Crail (a nawet St Andrews) są położone dość blisko siebie więc po dotarciu na wybrzeże Fife w aucie spędzisz tak naprawdę niewiele czasu. 

Pisząc o tej części wybrzeża Fife należy wspomnieć o szlaku Fife Coastal Path. Ma on ponad 183km długości i na jego przejście należy zaplanować około 7-10dni. Dla nas najciekawszym się wydaje szczególnie odcinek pomiędzy Leven i Crail, który jest na naszej niekończącej się liście miejsc do odwiedzenia 😉

Elie

Kod do nawigacji: parkowanie na ulicy The Toft, Elie, KY9 1DT

Dawna wieś rybacka, której historia sięga wielu wieków. Otoczona kilkoma plażami jest popularnym miejscem wypoczynku. Latem jest tu dość tłoczno m.in ze względu na długie piaszczyste plaże i świetne warunki do uprawiania sportów wodnych. Znajduje się tu również pole golfowe którego początki sięgają XVIw. Wędrując plażą w zatoce Ruby Bay możesz dotrzeć do białej latarnii morskiej Elie Ness Lighthouse.

Nasz pobyt tutaj był mega krótki i mamy dosłownie garstkę zdjęć z Elie. Powodem tego była wichura Malik, która nawiedziła Szkocję. Poranek był mega wietrzny i wiało tak mocno, że ciężko nam było utrzymać się nogach. Piasek z plaży wirował w powietrzu peelingując nasze twarze więc aparat przeleżał większą część czasu w plecaku. Elie bardzo się nam spodobało i na pewno tu jeszcze wrócimy aby odwiedzić jeden z sekretów wybrzeża Elie –  trasę z łańcuchami na klifach czyli klasyczną via ferratę zwaną Elie Chainwalk. 

 

St Monans

Kod do nawigacji: parking St Monans KY10 2DH (przejazd z Elie zajmuje mniej niż 10minut)

St Monans to nadmorska wieś z pięknymi domkami letniskowymi. Malowane na biało budynki stoją tuż obok tych wykończonych naturalnym kamieniem. Co ciekawe oprócz dachów z szarych łupków część domów ma dachy zwieńczone czerwonymi dachówkami importowanymi z Holandii (!) Jednym z ciekawszych miejsc jest położony bezpośrednio nad brzegiem morza kościół St. Monans i ruiny zamku Newark Castle. 

Mimo iż St. Monans leży zaledwie 10 minut jazdy od Elie, wydawało się nam, że wiatr bardzo osłabł. Postanowiliśmy więc przespacerować się nie tylko po wsi ale i do kościoła St Monans i dalej do ruin Newark Castle. Kościół jest niezwykle malowniczo położony, a jeśli przyjrzysz się powyższemu zdjęciu to dostrzeżesz ścieżkę biegnącą tuż nad wodą, zaraz za murami kościoła.

Idąc dalej na południe, w stronę Elie, napotkasz pozostałości dwóch zamków.
My dotarliśmy jedynie do pokaźnych ruin Newark Castle stojących na szczycie osuwających się klifów. Nieco dalej – Ardross Castle, również w ruinie.

Cały spacer zajął nam około 1.5h.

Widoczna na drugim planie wyspa to Isle of May.
Na wyspę kursują łodzie wycieczkowe z pobliskiego miasteczka Anstruhter, który jest naszym następnym punktem podróży.

Czego nie obejrzeliśmy w tej okolicy? Zabrakło nam czasu aby zobaczyć wiatrak St Monans jak i kolejną nadmorską wieś o nazwie Pitenweem.
W Pitenweem warto odwiedzić port jak i jaskinię St. Fillan’s Cave

Anstruhter

Kod do nawigacji: parking KY10 3EA (przejazd z St. Monans zajmuje ok. 10min)

Anstruther to największe w tym rejonie miasteczko rybackie. Ma bardzo przyjemną niewielką piaszczystą plażę tuż obok mariny. Mieści się tu Anstruhter Fish Bar do którego ściągają tłumy spragnione najlepszej ryby w Szkocji. Na miłośników muzeów czeka Szkockie Muzeum Rybołówstwa. A wielbiciele ptaków mogą stąd wyruszyć w rejs na Isle of May.

Czy można tu zjeść najlepszą w Szkocji rybę tego niestety wciąż nie wiemy. A to z prostego powodu – obiad mieliśmy ze sobą 😉
Znaleźliśmy więc fajną miejscówkę na piknik tuż przy piaszczystej plaży, a wietrzna wciąż pogoda spowodowała, że piasek wesoło zgrzytał między zębami

Crail

Kod do nawigacji: parking w porcie KY10 3SU

Zdecydowanie jedna z najbardziej malowniczych nadmorskich wiosek w Szkocji. Tradycyjne bielone domy z czerwonymi dachami, brukowane uliczki prowadzące do portu i kolorowe łodzie. Wygląd i zabudowa tej wsi pozostaje niezmienna od lat i jest chroniona przez indywidualnych właścicieli jaki i National Trust for Scotland. Możesz odwiedzić Crail Museum & Heritage Centre (wstęp bezpłatny, ale zimą niestety zamknięte) jak i zobaczyć pozostałości po Crail Castle.

Destylarnia Kingsbarns

Kod do nawigacji: KY16 8QE (około 10 minut jazdy z Crail)

Kingsbarns Distillery to dość młoda destylarnia – pierwszą beczkę napełniono tu w 2015r. Jest i destylarnia i centrum dla zwiedzających. Oferowane są trzy rodzaje wycieczek po destylarni, degustacje, działa również kawiarnia. My wyszliśmy jedynie z  tymi dwoma maluchami 😉

St Andrews

Kod do nawigacji: Bruce Embankment KY16 9AB

St Andrews to jedno z najładniejszych miast szkockich. Znane jest przede wszystkim jako kolebka golfa ale słynie również z najstarszego w Szkocji uniwersytetu (z absolwentami takimi jak książę i księżna Walii). Miasto nie jest zbyt duże więc można je spokojnie zwiedzać na piechotę, a oprócz fantastycznego wybrzeża mamy takie perełki jak St Andrews Castle i St Andrews Cathedral

Do St. Andrews dotarliśmy tuż przed zachodem słońca (ach te krótkie zimowe dni) więc pozostał nam spacer w centrum i kolacja. Teoretycznie w niedzielę rano powinniśmy rozpocząć zwiedzanie St. Andrews. Jednak z racji tego, że pospaliśmy nieco dłużej niż zwykle, i że już tu kiedyś byliśmy,  od razu po śniadaniu pojechaliśmy do Tentsmuir National Nature Reserve. Poniżej kilka zdjęć z naszej pierwszej wizyty.

Dwa miejsca w St Andrews szczególnie zasługują na uwagę, a pierwsze z nich to St Andrews Cathedral. Był to największy i najwspanialszy średniowieczny kościół w Szkocji. Dziś katedra to głównie kamienne mury, wieże i nagrobki.  Sporą część ruin możesz zobaczyć już zza bram ale warto wejść do środka. Spacer po ruinach jest płatny (Historic Scotland).

Drugą perełką jest średniowieczny St Andrews Castle z XIIIw. położony nad samym morzem. To co go wyróżnia spośród innych szkockich zamków to fakt, że był bardziej domem biskupim niż rzeczywistym zamkiem. Nas szczególnie zainteresowały wydrążone w litej skale tunele znajdujące się pod zamkiem. Pech chciał, że podczas naszego zwiedzania były wyłączone z użytkowania. 

I na koniec pobytu w St Andrews – spacer po niekończącej się plaży

Tentsmuir National Nature Reserve

To nasze zeszłoroczne odkrycie! Cudowne dzikie szkockie wybrzeże – las, wydmy, plaża i morze spotykają się tu w jednym miejscu.
Idealne miejsce na wild camping, piknik lub po prostu relaks w hamaku

Na miejscu przestronny płatny parking. Mnóstwo zielonej trawki, stoły piknikowe, toalety, kafeja serwująca m.in. naleśniki.
Dodatkowo plac zabaw dla dzieci. Jednym słowem outdoorowy full wypas 😉

Z parkingu do plaży jest trochę dreptania, ogólnie zarówno plaża jak i wydmy oraz las są bardzo rozległe,
więc można tu spokojnie spacerując spędzić nawet i cały dzień. Bardzo polecamy!

Bonus: Warkworth Beach

Tentsmuir było naszym ostatnim zaplanowanym miejscem na wybrzeżu Fife. Ale wracając do Yorkshire, tuż przed zmrokiem, zatrzymaliśmy się na przerwę obiadową na parkingu Warkworth Beach. Mimo iż urokliwe miasteczko Warkworth odwiedziliśmy już nie raz, to jednak na plażę trafiliśmy po raz pierwszy. Polecamy bardzo, może uda się nam niebawem wrzucić jakiś mały wpis z tego zakątka Anglii.

…i inne przydatne informacje 😉

Wybrzeże Fife – pozostałe info:

• Ten plan podróży zakłada podróż autem. Trasa przejazdu liczy ok. 50km i w aucie spędzisz w sumie ok. 1.5h
• Pozostałe miejsca  w tej okolicy, które warto rozważyć: rejs na wyspę Isle of May, zwiedzanie Scotland’s Secret Bunker (KY16 8QH)

 

Wpis „Wybrzeże Fife na zimowy weekend, St. Andrews + East Neuk (plan podróży + mapa + atrakcje)” pojawił się po raz pierwszy na www.katiraf.com